De fasen van groei & ontwikkeling
Velen van ons kennen het onderstaande schema (Maslow 1954) welke verbeeld welke fasen wij als mens doorlopen als we nieuwe kennis, vaardigheden leren. Zo ontwikkelen en groeien we als professional.
| Fase 1 | Onbewust | Onbekwaam | Ik weet niet dat ik iets niet ken/kan/weet: de heerlijke fase van onwetendheid |
| Fase 2 | Bewust | Onbekwaam | Ik kom tot het inzicht dat ik dingen niet kan of weet |
| Fase 3 | Bewust | Bekwamen | Ik ga mezelf scholen/trainen om de vaardigheid te ontwikkelen; de oefenfase |
| Fase 4 | Onbewust | Bekwaam | Ik ben ervaren, sta boven de stof en hoef niet meer na te denken over de skill, het gaat als vanzelf |
Ouderwets met een missende fase
De fase die mist na fase 3 is die van Oefenverlegenheid. Je herkent dan dat je het geleerde had kunnen inzetten/doen maar het lukte net niet. Omdat je de skill nog niet helemaal onder de knie hebt voelt het als onnatuurlijk en als ‘dit ben ik niet’. Als de collega dan ook nog zegt: “Hahaha, dat heb je zeker geleerd op een cursus”! dan krimpen de meeste mensen ineen en zetten het nieuw geleerde niet in. Ondanks dat het heel waardevol en helpend is voor ze in meerdere settingen (want dat is vaak zo).
Tips om voorbij te komen aan oefenverlegenheid
De ander: belangrijk is om op de opmerking van de collega in ieder geval te reageren met een: “Dat klopt, en daar wordt mijn leven makkelijker van en dat van jou ook”. Daarna laat je een stilte vallen en houd je oogcontact. Als de ander iets insinueert dat je op je teentjes getrapt bent dan zeg je niet maar houd (iets intenser) oogcontact. Zeg geen sorry!
Jezelf: daarnaast heb je je moed bijeen te rapen. Observeer jezelf en herken dat je je inhoudt. Op een goed dag, waarin je meer energie ervaart of meer zelfvertrouwen trek je de wiebelige stoute schoenen toch aan. Zo ga je als junior en wat onbeholpen leerling schoorvoetend je skill inzetten. Vele perfectionisten doen dit juist als niemand kijkt. Tot ze veel oefenkansen benut hebben en dan een ervaren, bekwame professional zijn geworden. Hoe zit dat bij jou?
