Teamcoaching
Het artsenteam kraakte en knarste. Het team was al lang bij elkaar maar bleven op de een of andere manier steken in de ‘storming’ fase. Veel ruzie, spanning, pittige discussies met polarisatie en oordeel over elkaar. De vijf fasen welke een team natuurlijkerwijze doormaakt (volgens Tuckman die daar veel onderzoek naar deed) zijn:
Met de laatste vijfde fase van Adjourning (afscheid nemen, uit elkaar gaan, bijvoorbeeld bij projectteams)
Systemische blik
Tijdens de teamdagen keken we systemisch naar wat er in het team gebeurde: voelen, duiding geven aan onbesproken zaken. Spannende vragen werden aan elkaar gesteld maar er werd ook waarderend gekeken naar elkaar en het team. Mooie dagen met veel inzichten, al meldde mijn intuïtie zich regelmatig… Mijn grootste inzichten als teamcoach bereiken mij uiteindelijk in de pauzes maar vooral vóór de start van de dag. Als ik om 8 u de zaal opbouwde en er vroege vogels (deelnemers wel te verstaan) binnenvielen en meer openheid gaven.
De Rootcause…
Meerdere teamleden vertelden zorgwekkende verhalen over een teamlid. Toen ik zijn gedrag tegen de Narcisme meter hield overviel me de indruk dat deze man veel onveiligheid veroorzaakte in het team, en dat al tientallen jarenlang. Vele goede professionals hadden zelf ontslag genomen om van hem af te zijn. Wat een verlies!
N.P.D. staat voor Narcisistic Personality Disorder. Gedragingen van een Narcist uiten zich bijvoorbeeld in:
- Charisma: ze hebben een uitstraling en zien er verzorgd uit.
- Het zijn mensen met lijkend hoog zelfvertrouwen (totale overschatting van eigen kunnen) en een vlotte babbel, ze bewegen snel in het spel van onderhandeling en overleg waardoor de ander vaak overvallen is en toegeeft.
- Hebben een veel onderbroken carrière en vertrekken vaak met conflict.
- Weinig vrienden (kunnen geen emotionele verbinding aangaan met diepgang).
- Vaak ontrouw in de relatie omdat ze altijd denken een betere partner elders te vinden (vaak gewelddadige vechtscheidingen en relaties met veel jongere partners die hun narcistische gedrag (nog) niet doorzien).
- Geen empathie voor anderen door weinig spiegelneuronen.
- Geen verantwoordelijkheidsgevoel, geweten, integriteitsgevoel of ownership nemen voor eigen gedrag (het ligt altijd aan de ander). Ze bieden geen excuses aan. Zij zijn het slachtoffer.
- Zijn overtuigd van eigen superioriteit (wat een masker is voor hun onbewust en immense gemis aan zelfvertrouwen) en alles moet op hun manier gaan.
- Kijken oordelend naar de ander en zijn niet in staat waarderend te kijken of complimenten te geven. Ze zullen altijd beter zijn dan de ander en vooral wijzen op waar de ander verzaakt, fouten maakt of zwakheid toont.
- Kunnen geen emoties van de ander aan, ze vermijden ze of stappen uit.
- Zijn obsessief bezig met eigen doelen en behoeften, ten koste van anderen, gaan over lijken en zijn ziekelijk jaloers op anderen.
- Maken gebruik van gaslighting: ze geven een andere betekenis aan iets wat voorviel en verdraaien de situatie zodat de ander dom of irrationeel lijkt en aan zichzelf gaat twijfelen. Achterbaks gedrag om te ‘winnen’. Ze genieten van de pijn van anderen.
- Willen de baas zijn (behoefte aan macht en controle), duwen hun menig door, houden afstand maar hebben ook enorme behoefte aan bewondering en complimenten.
- Liegen, draaien, komen beloften nooit na, zijn lui en materialistisch.
- Kunnen ontploffen als hun ego in gevaar komt of als ze feedback horen (bekend als narcissistic rage: vijandigheid, agressiviteit en woede bij tegenspraak of kritiek).
- Doen niet aan zelfreflectie, voelen geen berouw. En gaan zeker nooit naar een psycholoog, het ligt immers toch aan de ander. Ze maken veel slachtoffers en kennen geen genade.
Wijze woorden van mijn acteur…
Op een van de laatste trainingsdagen werkten we ook met een acteur. Deze sloot zich aan bij mijn onderbuikgevoel en sprak de fameuze woorden uit die ik tot op de dag van vandaag nog herinner: “Honey, take the money and run!”
Aangezien de kans op verandering van gedrag van een narcist minimaal tot nul is voorzag ik dat ik daar helaas geen verandering in kon brengen. Linkedin wees uit dat deze man daar nog steeds werkt. Ik vraag me af of er ook echte verandering in de teamontwikkeling is gekomen…
Herken je zaken en wil je meer leren over narcisme en hoe je jezelf veilig kan houden? Hier mijn top drie Narcisme informatie:
- Universiteit van Nederland: Narcisme en leiding geven
- Help mijn baas is een narcist
- Boekentip: Narcisme in organisaties van Alice Vlottes\
Verder zijn Instagram en TikTok een bron van korte vid’s van specialisten, narcismecoaches en psychologen die aspecten van N.P.D. bespreken in hapklare en korte filmpjes.
